Bòng bong
Nhóm cây : | Cây Leo, Cây thuốc |
---|---|
Có thể bạn sẽ thích : | |
Xem: Hỏi đáp, đố vui, truyện cười - ngụ ngôn |
Cây Bòng bong, còn gọi là Thòng bong, Thạch vĩ dây, Dương vong, tên thuốc là Hải kim sa (lá lóng lánh như những hạt cát vàng - kim sa), cây bòng bong có tên khoa học Lygodium flexuosum Sw, thuộc họ Thòng bong Schizaeaceae. Là loại dây leo thân rễ bò, luôn xanh tốt. Vị thuốc là cả dây mang lá có những bào tử đã chế biến khô.
Bòng bong là một loại quyết có hiệp rất dài, mọc leo. Thân rễ bò, lá dài, có nhiều cặp lá chét, mỗi lá chét có nhiều lá chét con mang ổ tử nang ở mép. Bao tử hình 4 mặt, trắng xám hơi vàng. Vòng đầy đủ nằm ngang gần đỉnh bào tử nang.
Phân bố, thu hái và chế biến
Mọc phổ biến ở các bụi rậm, bờ rào. Thu hái gần như quanh năm, phơi khô và dùng, không phải chế biến khác.
Công dụng: Làm vị thuốc trong y học.
Bộ phận dùng: Dùng toàn cây Bòng bong phơi hay sấy khô.
Bòng bong vị ngọt, tính lạnh. Quy vào hai kinh tiểu trường và bàng quang. Có tác dụng hông lâm, thanh nhiệt giải độc và lợi thấp.
Bòng bong chủ trị các chứng viêm thận, thủy thũng, sỏi niệu đạo, sỏi mật, mụn nhọt sang lở, vết thương do bỏng hoặc thương tích chảy máu. Liều dùng: 10-20g.
Lá bòng bong mang những bào tử
Một số bài thuốc
- Chữa chứng tiểu tiện khó khăn, đau không chịu nổi, bụng dưới bí bách, tiểu tiện vàng, đục hoặc ra sỏi: : bòng bong 100g, mang tiêu 100g, hổ phách 40g, bằng sa 20g. Tất cả tán thành bột, uống ngày 5- 8g, ngày 3 lần với nước chín.
- Chữa nhiệt chứng, niệu đạo nóng rát, tâm phiền, lưỡi đỏ, miệng đắng: bòng bong 60g, kê nội kim 12g, đông quỳ tử 9g, xa tiền tử 15g, kim tiền thảo 60g, thạch vi 12g, tiêu thạch 15g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần.
- Nếu ứ trệ, bụng dưới bí bách, sỏi và nhiệt ứ câu kết với nhau: : bòng bong 9g, hổ phách 9g, kim tiền thảo 60g, cù mạch 15g, biển súc 15g, trư linh 15g, hoạt thạch 18g, mộc thông 15g, xa tiền 15g, phục linh 15g, trạch tả 15g, ngưu tất 10g, cam thảo 3g. Sắc uống.
- Chữa sỏi niệu đạo: bòng bong 30g, biển súc 15g, mã đề 30g, sắc uống ngày một thang, uống trong 1-2 tuần.
- Trường hợp mệt mỏi, ngắn hơi, tiểu tiện khó, nước tiểu vàng sẻn, nóng rát, tái phát nhiều lần cần phải ích khí hoạt huyết, trừ sỏi, thông lâm: đẳng sâm 30g, bòng bong 20g, mộc thông 15g, xuyên luyện tử 15g, kim tiền thảo 40g, hoạt thạch 15g, huyền hồ 15g, xa tiền tử 10g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.
- Chữa tiểu tiện khó đau rát: bòng bong 30g, hoạt thạch 30g, ngọn cành cam thảo 10g tán thành bột, mỗi lần uống 6g với nước sắc mạch môn, ngày 2- 3 lần.
- Chữa bệnh phù thũng, khát nước, tiểu tiện vàng hoặc đỏ, phải tuyên phế thanh lý lợi thuỷ, tiêu thũng: ma hoàng 30g, bòng bong 45g, trạch tả 45g, xích tiểu đậu 30g, thiến thảo 30g, sinh bạch truật 45g, sinh cam thảo 15g, phục linh 60g, phụ phiến 45g, bào khương 30g. tất cả tán bột, hoàn với mật luyện viên 10g, ngày 3 lần, mỗi lần 1 viên.
- Chữabệnh sỏi mật: bòng bong 15g, kim tiền thảo 30g, kê nội kim 10g, uất kim 10g, ngọc mễ tu 10g, xuyên luyện tử 10g, chỉ xác 6g, phác căn 6g, huyền minh phấn 1g. Sắc uống.
- Chữa bỏng lửa (bỏng nhẹ, vết thương hẹp): Bòng bong 25g, đốt tồn tính, nghiền thành bột mịn, trộn với ít dầu vừng bôi, rửa sạch vết thương vào chỗ bị bỏng.
- Sản phụ ít sữa: Bòng bong 12 – 24g, rửa sạch, đổ 400ml nước, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng liền 5 ngày.
- Chữa ăn uống khó tiêu, bụng trướng đầy do thấp trệ: Bòng bong 20g, bạch truật 8g, cam thảo 2g. Đổ 500ml nước sắc còn 150ml, chia 2 lần uống trong ngày. Uống sau ăn 15 phút. Uống 5 – 10 ngày.
Phân bố, thu hái và chế biến
Mọc phổ biến ở các bụi rậm, bờ rào. Thu hái gần như quanh năm, phơi khô và dùng, không phải chế biến khác.
Công dụng: Làm vị thuốc trong y học.
Bộ phận dùng: Dùng toàn cây Bòng bong phơi hay sấy khô.
Bòng bong vị ngọt, tính lạnh. Quy vào hai kinh tiểu trường và bàng quang. Có tác dụng hông lâm, thanh nhiệt giải độc và lợi thấp.
Bòng bong chủ trị các chứng viêm thận, thủy thũng, sỏi niệu đạo, sỏi mật, mụn nhọt sang lở, vết thương do bỏng hoặc thương tích chảy máu. Liều dùng: 10-20g.
Lá bòng bong mang những bào tử
Một số bài thuốc
- Chữa chứng tiểu tiện khó khăn, đau không chịu nổi, bụng dưới bí bách, tiểu tiện vàng, đục hoặc ra sỏi: : bòng bong 100g, mang tiêu 100g, hổ phách 40g, bằng sa 20g. Tất cả tán thành bột, uống ngày 5- 8g, ngày 3 lần với nước chín.
- Chữa nhiệt chứng, niệu đạo nóng rát, tâm phiền, lưỡi đỏ, miệng đắng: bòng bong 60g, kê nội kim 12g, đông quỳ tử 9g, xa tiền tử 15g, kim tiền thảo 60g, thạch vi 12g, tiêu thạch 15g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần.
- Nếu ứ trệ, bụng dưới bí bách, sỏi và nhiệt ứ câu kết với nhau: : bòng bong 9g, hổ phách 9g, kim tiền thảo 60g, cù mạch 15g, biển súc 15g, trư linh 15g, hoạt thạch 18g, mộc thông 15g, xa tiền 15g, phục linh 15g, trạch tả 15g, ngưu tất 10g, cam thảo 3g. Sắc uống.
- Chữa sỏi niệu đạo: bòng bong 30g, biển súc 15g, mã đề 30g, sắc uống ngày một thang, uống trong 1-2 tuần.
- Trường hợp mệt mỏi, ngắn hơi, tiểu tiện khó, nước tiểu vàng sẻn, nóng rát, tái phát nhiều lần cần phải ích khí hoạt huyết, trừ sỏi, thông lâm: đẳng sâm 30g, bòng bong 20g, mộc thông 15g, xuyên luyện tử 15g, kim tiền thảo 40g, hoạt thạch 15g, huyền hồ 15g, xa tiền tử 10g, sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần.
- Chữa tiểu tiện khó đau rát: bòng bong 30g, hoạt thạch 30g, ngọn cành cam thảo 10g tán thành bột, mỗi lần uống 6g với nước sắc mạch môn, ngày 2- 3 lần.
- Chữa bệnh phù thũng, khát nước, tiểu tiện vàng hoặc đỏ, phải tuyên phế thanh lý lợi thuỷ, tiêu thũng: ma hoàng 30g, bòng bong 45g, trạch tả 45g, xích tiểu đậu 30g, thiến thảo 30g, sinh bạch truật 45g, sinh cam thảo 15g, phục linh 60g, phụ phiến 45g, bào khương 30g. tất cả tán bột, hoàn với mật luyện viên 10g, ngày 3 lần, mỗi lần 1 viên.
- Chữabệnh sỏi mật: bòng bong 15g, kim tiền thảo 30g, kê nội kim 10g, uất kim 10g, ngọc mễ tu 10g, xuyên luyện tử 10g, chỉ xác 6g, phác căn 6g, huyền minh phấn 1g. Sắc uống.
- Chữa bỏng lửa (bỏng nhẹ, vết thương hẹp): Bòng bong 25g, đốt tồn tính, nghiền thành bột mịn, trộn với ít dầu vừng bôi, rửa sạch vết thương vào chỗ bị bỏng.
- Sản phụ ít sữa: Bòng bong 12 – 24g, rửa sạch, đổ 400ml nước, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày. Dùng liền 5 ngày.
- Chữa ăn uống khó tiêu, bụng trướng đầy do thấp trệ: Bòng bong 20g, bạch truật 8g, cam thảo 2g. Đổ 500ml nước sắc còn 150ml, chia 2 lần uống trong ngày. Uống sau ăn 15 phút. Uống 5 – 10 ngày.
Xem thêm
Bình luận trên facebook