Móng lưng rồng
Cây Móng lưng rồng, có các tên gọi khác như Chân vịt, Quyển bách, Quyển bá , Hồi sinh thảo, Hoàng dương thảo, Trường sinh thảo, Cải tử hoàn thảo, Linh chi thảo, Thạch Bá Chi, Nhả nung ngựa, cửu tử hoàn hồn thảo, truật cổ, thạch hoa, địa thạch thảo, phật thủ thảo, hàm sanh thảo, nham đài, nham tùng, nham tùng diệp, báo túc, hoa kính, tên tiếng Anh là resurrection spikemoss, tên khoa học là Selaginella tamariscina, cây có nhiều tác dụng trong y học.
Cây Móng Lưng Rồng là cây thảo, mọc ở đất trong rừng râm mát, rễ phụ bám chắc vào các phiến đá. Sống lâu năm, cao 15-30cm. Thân đứng hoặc nằm, tròn, màu cánh gián, phân nhánh theo lối rẽ đôi. Rễ phụ từ gốc tỏa các nhánh đâm xuống đất. Lá nhiều, nhỏ, có lưỡi nhỏ. Có hai loại lá, lá ở mặt phẳng dưới thì mọc đối, trải ra hai bên, lá ở mặt phẳng trên thì hướng về phía trước. Lá hình trứng, đầu nhọn, mép lá có răng cưa thưa. Đầu các cành có bông sinh bào tử cấu tạo bởi các lá đặc biệt, gọi là lá bào tử mang túi bào tử một ô. Có hai loại túi bào tử, túi bào tử nhỏ (đực) đựng bào tử nhỏ và túi bào tử to, đựng bào tử to (cái).
Móng lưng rồng chỉ thấy có ở các tỉnh ở miền núi Tây Bắc và Việt Bắc, thường mọc ở những khu rừng râm mát, rễ bám chắc trên các phiến đá, khi khô cuộn tròn xếp lại giống như chân vịt, hoặc như cây liễu bách (Tamarlgeme). Cây chịu khô hạn tốt, cho vào túi nilon giữ trong thời gian bao lâu cũng được, khi cần dùng cho vào nước đun sôi lại nở to ra.
Người ta thu hái toàn cây móng lưng rồng rồi cắt bỏ rễ, có thể dùng cây khô hoặc tươi đều được. Đến nay chưa thấy có tài liệu nghiên cứu về loại cây này.
Móng lưng rồng
Công dụng và liều dùng :
Theo tài liệu cổ Trung Quốc, Hàn Quốc, cây móng lưng rồng có vị hơi đắng, không mùi, tính lạnh và sáp, không độc. Dùng móng lưng rồng tươi có tác dụng tan huyết; Dùng khô sao đen có tác dụng cầm máu, do đó được dùng để điều trị tiểu tiện ra máu, trĩ ngoại, đại tiện có máu tươi (Hemeroic), phụ nữ kinh nguyệt kéo dài quá lâu, ngoài ra còn dùng để chữa bỏng.
Đặc biệt, móng lưng rồng khô còn điều trị tốt bệnh viêm gan, vàng da vàng mắt, tắc mật, hủy hoại tế bào gan, tiểu tiện vàng sánh hoặc bệnh Leptospira (da, mắt vàng và chảy máu). Tác dụng bổ máu: dùng chung với hạt sen, gà con múm đuôi tôm, củ tam thất để hầm ăn. Ngày dùng 20-30g cả lá và rễ khô dưới dạng thuốc sắc uống trong ngày. Dùng ngoài dưới dạng sao giòn, tán bột rắc lên vết thương.
Móng lưng rồng
Đơn thuốc có vị móng lưng rồng :
- Điều trị bỏng lửa: Móng lưng rồng sao thơm, tán bột trộn với lòng trắng trứng gà, đắp lên nơi bỏng, sau 2-3 giờ thay một lần.
- Chữa váng đầu, hoa mắt, vàng da: Toàn cây móng lưng rồng 30g sắc với 400ml nước, chia 2 lần uống trong ngày.
- Móng lưng rồng khô còn có thể chữa đau thoái hóa đốt sống cổ - vai (từ C1-C7), đau nhức vùng thắt lưng, thoái hóa cột sống cùng lưng (L4-L5-S1...), nhức mỏi toàn thân, viêm khớp xương bả vai, đau dây thần kinh tọa, viêm xoang, đau đầu, tiết dịch mũi... Cách dùng: 30g sao thơm rồi hãm nước sôi uống thay trà, thời gian dùng có thể kéo dài hàng tháng.
- Chữa ho ra máu, nôn ra máu, đái ra máu, đi ngoài phân đen, kinh nguyệt quá nhiều: Móng lưng rồng 30g, Long nha thảo 25g. Sắc uống, ngày một thang.
- Chữa trĩ xuất huyết: Móng lưng rồng 15g, nấu sôi, chắt lấy nước uống trong ngày thay trà.
- Chữa viêm gan cấp tính: Móng lưng rồng 30g; Mộc thông, Ngưu tất mỗi vị 20g. Sắc uống trong ngày.
- Hỗ trợ điều trị ung thư phổi, ung thư mũi họng : Móng lưng rồng 20-80g nấu với thịt lợn nạc, ăn cả cái cả nước. Ngày một lần, dùng vài tháng (Kinh nghiệm của Trung Quốc).
Móng lưng rồng
Ngoài ra, người ta còn dùng móng lưng rồng chữa nám da mặt cho các em gái tuổi dậy thì. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên thận trọng khi dùng và phải căn cứ theo cơ địa của mỗi người, để tránh những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra.
Lưu ý : Phụ nữ có thai không được dùng.
Móng lưng rồng chỉ thấy có ở các tỉnh ở miền núi Tây Bắc và Việt Bắc, thường mọc ở những khu rừng râm mát, rễ bám chắc trên các phiến đá, khi khô cuộn tròn xếp lại giống như chân vịt, hoặc như cây liễu bách (Tamarlgeme). Cây chịu khô hạn tốt, cho vào túi nilon giữ trong thời gian bao lâu cũng được, khi cần dùng cho vào nước đun sôi lại nở to ra.
Người ta thu hái toàn cây móng lưng rồng rồi cắt bỏ rễ, có thể dùng cây khô hoặc tươi đều được. Đến nay chưa thấy có tài liệu nghiên cứu về loại cây này.
Móng lưng rồng
Công dụng và liều dùng :
Theo tài liệu cổ Trung Quốc, Hàn Quốc, cây móng lưng rồng có vị hơi đắng, không mùi, tính lạnh và sáp, không độc. Dùng móng lưng rồng tươi có tác dụng tan huyết; Dùng khô sao đen có tác dụng cầm máu, do đó được dùng để điều trị tiểu tiện ra máu, trĩ ngoại, đại tiện có máu tươi (Hemeroic), phụ nữ kinh nguyệt kéo dài quá lâu, ngoài ra còn dùng để chữa bỏng.
Đặc biệt, móng lưng rồng khô còn điều trị tốt bệnh viêm gan, vàng da vàng mắt, tắc mật, hủy hoại tế bào gan, tiểu tiện vàng sánh hoặc bệnh Leptospira (da, mắt vàng và chảy máu). Tác dụng bổ máu: dùng chung với hạt sen, gà con múm đuôi tôm, củ tam thất để hầm ăn. Ngày dùng 20-30g cả lá và rễ khô dưới dạng thuốc sắc uống trong ngày. Dùng ngoài dưới dạng sao giòn, tán bột rắc lên vết thương.
Móng lưng rồng
Đơn thuốc có vị móng lưng rồng :
- Điều trị bỏng lửa: Móng lưng rồng sao thơm, tán bột trộn với lòng trắng trứng gà, đắp lên nơi bỏng, sau 2-3 giờ thay một lần.
- Chữa váng đầu, hoa mắt, vàng da: Toàn cây móng lưng rồng 30g sắc với 400ml nước, chia 2 lần uống trong ngày.
- Móng lưng rồng khô còn có thể chữa đau thoái hóa đốt sống cổ - vai (từ C1-C7), đau nhức vùng thắt lưng, thoái hóa cột sống cùng lưng (L4-L5-S1...), nhức mỏi toàn thân, viêm khớp xương bả vai, đau dây thần kinh tọa, viêm xoang, đau đầu, tiết dịch mũi... Cách dùng: 30g sao thơm rồi hãm nước sôi uống thay trà, thời gian dùng có thể kéo dài hàng tháng.
- Chữa ho ra máu, nôn ra máu, đái ra máu, đi ngoài phân đen, kinh nguyệt quá nhiều: Móng lưng rồng 30g, Long nha thảo 25g. Sắc uống, ngày một thang.
- Chữa trĩ xuất huyết: Móng lưng rồng 15g, nấu sôi, chắt lấy nước uống trong ngày thay trà.
- Chữa viêm gan cấp tính: Móng lưng rồng 30g; Mộc thông, Ngưu tất mỗi vị 20g. Sắc uống trong ngày.
- Hỗ trợ điều trị ung thư phổi, ung thư mũi họng : Móng lưng rồng 20-80g nấu với thịt lợn nạc, ăn cả cái cả nước. Ngày một lần, dùng vài tháng (Kinh nghiệm của Trung Quốc).
Móng lưng rồng
Ngoài ra, người ta còn dùng móng lưng rồng chữa nám da mặt cho các em gái tuổi dậy thì. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên thận trọng khi dùng và phải căn cứ theo cơ địa của mỗi người, để tránh những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra.
Lưu ý : Phụ nữ có thai không được dùng.
Tags: cây móng lưng rồng,móng lưng rồng,cây chân vịt,quyển bách,quyển bá,hồi sinh thảo,hoàng dương thảo,trường sinh thảo,cải tử hoàn thảo,linh chi thảo,thạch bá chi,nhả nung ngựa,cửu tử hoàn hồn thảo,truật cổ,thạch hoa,địa thạch thảo,phật thủ thảo,hàm sanh thảo,nham đài,nham tùng,nham tùng diệp,báo túc,hoa kính,resurrection spikemoss,Selaginella tamariscina,cây thuốc nam,cây y học
Xem thêm
Bình luận trên facebook